Polityka bezpieczeństwa  – czym jest i jak ją stworzyć   

Polityka bezpieczeństwa to formalny dokument lub zbiór zasad, wytycznych i procedur, które określają strategię i podejście firmy do zarządzania ryzykiem i ochrony informacji oraz zasobów.  Jest jednym z dokumentów wymaganych przez ustanowioną życie w 2025 dyrektywę NIS2.

Kluczową rolę w jej tworzeniu i wdrażaniu mają oficerowie bezpieczeństwa (CISO), inżynierowie bezpieczeństwa oraz kadra kierownicza. 

Stworzenie polityki bezpieczeństwa to jednak nie pierwsze wyzwanie w firmie, ale najczęściej wymuszona reakcja na zmieniające się przepisy lub, co gorsze, efekt utraty danych lub wyłączenia systemów w wyniku przeprowadzonego ataku cybernetycznego. 

Sformalizowana polityka bezpieczeństwa może znacząco przyczynić się do ochrony firmy przed potencjalnymi zagrożeniami i konsekwencjami prawno-finansowymi.

Jakie są kluczowe cele polityki bezpieczeństwa? 

Ochrona aktywów

Polityka bezpieczeństwa minimalizuje ryzyko utraty danych lub wrażliwych informacji, co jest kluczowe dla utrzymania konkurencyjności i zaufania klientów. 

Zapewnienie zgodności / Compliance

Polityka bezpieczeństwa reguluje sposób przetwarzania danych osobowych i innych regulowanych informacji zgodnie z przepisami, takimi jak RODO. Zapewnia to legalność działania firmy oraz zapobiega nałożeniu na firmę kar finansowych związanych z niewypełnianiem obowiązków prawnych.  

Zapobieganie incydentom

Poprzez wytyczenie standardów bezpieczeństwa, polityka bezpieczeństwa minimalizuje ryzyko cyberataków, naruszeń danych i innych incydentów bezpieczeństwa, co chroni firmę przed kosztownymi skutkami i utratą zaufania. 

Zapewnienie ciągłości działania

Polityka bezpieczeństwa uwzględnia plany reakcji na awarie oraz odzyskiwania po incydentach, zapewniając minimalizację strat i przestojów w działalności firmy. 

Podniesienie świadomości pracowników

Polityka bezpieczeństwa określa wymagania szkoleniowe dla pracowników, pomagając w kreowaniu świadomej kultury bezpieczeństwa i minimalizacji ryzyka spowodowanego przez błędy ludzkie. 

Zarządzanie uprawnieniami

Określa procedury nadawania i odbierania uprawnień dostępu do systemów i danych, minimalizując ryzyko nieuprawnionego dostępu. 

Jak wygląda dokument zawierający politykę bezpieczeństwa? 

W zależności od charakteru organizacji i panujących w niej wymogów technicznych i prawnych, polityka bezpieczeństwa może być mniej lub bardziej rozbudowana. W mniejszych organizacjach będzie stanowiła główny dokument, w większych oraz w szczególnie wrażliwych organizacjach, polityka bezpieczeństwa będzie częścią SZBI – Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji. 

Podstawowy dokument powinien zawierać kilka elementów, które wymieniamy poniżej. 

1. Wprowadzenie do znaczenia polityki bezpieczeństwa oraz jej celów. 
2. Aspekty działalności i zasobów firmy obejmuje polityka.  
3. Główne cele polityki, takie jak ochrona aktywów, zapewnienie zgodności i minimalizacja ryzyka. 
4. Wytyczne dotyczące bezpieczeństwa informacji, takie jak zarządzanie hasłami, klasyfikacja danych czy procedury kontroli dostępu. 
5. Szczegółowe opisy procesów, jakie należy przeprowadzać w przypadku incydentów, awarii lub nadawania/odbierania uprawnień. 
6. Określenie ról i odpowiedzialności związanych z implementacją i przestrzeganiem polityki. 
7. Wytyczne dotyczące szkoleń pracowników w celu zwiększenia świadomości bezpieczeństwa. 

Jak podchodzimy w Grandmetric do procesu tworzenia polityki bezpieczeństwa? 

Diagnoza: Identyfikujemy rodzaje informacji i zasobów do ochrony oraz oceniamy istniejące zagrożenia

Cele: Określamy cele polityki, uwzględniając aspekty ochrony, zgodności i zarządzania ryzykiem. 

Wytyczne: Opracowujemy konkretne zasady i standardy bezpieczeństwa, które odzwierciedlają cele i potrzeby firmy. 

Procedury: Opracowujemy procesy postępowania w różnych scenariuszach, takich jak incydenty, kontrole dostępu czy zarządzanie hasłami. 

Konsultacje: Włączamy interesariuszy takich jak CISO, inżynierowie bezpieczeństwa, kierownictwo i prawnicy, w celu uzyskania wsparcia i weryfikacji. 

Wdrożenie: Upewniamy się, że polityka jest dostępna i zrozumiała dla wszystkich pracowników oraz przeprowadzamy niezbędne szkolenia. 

Czym grozi brak polityki bezpieczeństwa w firmie? 

Zagrożenie atakami hakerskimi, malware czy phishing, utrata zaufania klientów czy dotkliwe kary finansowe za wyciek danych osobowych… To tylko niektóre konsekwencje braku opracowanej, wdrożonej i przestrzeganej (!) polityki bezpieczeństwa informacji. 

Scenariusze, w których przygotowana polityka bezpieczeństwa ratuje firmy  

Uniknięcie kar finansowych związanych z naruszeniem RODO 

Firma X, działająca w branży e-commerce, posiadała duże ilości danych osobowych swoich klientów. Dzięki sformalizowanej polityce bezpieczeństwa, firma miała wypracowane procedury ochrony danych osobowych, klasyfikację i ograniczenie dostępu oraz regularne audyty bezpieczeństwa. Gdy doszło do próby ataku hakerskiego, firma szybko zareagowała, wdrożyła procedury reagowania na incydenty i uniknęła wycieku danych.  

Dzięki tym działaniom oraz zgodności z RODO, firma uniknęła potencjalnych kar finansowych, które zgodnie z prawem wynoszą do 200 mln złotych . 

Zabezpieczenie własności intelektualnej przed kradzieżą 

Firma Y, specjalizująca się w badaniach i rozwoju w dziedzinie technologii medycznych, posiadała cenne informacje o nowych innowacjach. Dzięki sformalizowanej polityce bezpieczeństwa, firma wdrożyła ścisłe procedury kontroli dostępu, monitoringu i ochrony danych. W pewnym momencie, jeden z pracowników, który miał dostęp do tych informacji, zdecydował się na przeniesienie się do konkurencyjnej firmy. Dzięki ścisłym regulacjom i ograniczeniom w polityce bezpieczeństwa, firma Y mogła udokumentować, że zastosowano odpowiednie środki ochrony i że nie doszło do wycieku informacji.  

W rezultacie firma zabezpieczyła swoją własność intelektualną przed kradzieżą i potencjalnymi procesami sądowymi. 

Ochrona przed cyberatakami i stratami finansowymi 

Firma Z, zajmująca się usługami finansowymi, miała skomplikowany system przetwarzania płatności. Dzięki polityce bezpieczeństwa firma wdrożyła zaawansowane mechanizmy monitoringu i wykrywania zagrożeń oraz regularne audyty bezpieczeństwa. Kiedy grupa hakerów podjęła próbę ataku na system, firma była w stanie szybko zareagować, zidentyfikować próbę naruszenia i zablokować dostęp.  

Dzięki wdrożeniu polityki bezpieczeństwa firma uniknęła utraty środków finansowych i utraty zaufania klientów. 

Zgodność z regulacjami branżowymi 

Firma V działała w sektorze opieki zdrowotnej i miała dostęp do wrażliwych danych medycznych. Sformalizowana polityka bezpieczeństwa uwzględniała rygorystyczne przepisy o ochronie danych medycznych (HIPAA w USA). Dzięki zgodności z tymi przepisami, firma była w stanie udowodnić, że stosuje odpowiednie zabezpieczenia i procedury, gdy doszło do audytu.  

Dzięki temu uniknęła surowych kar finansowych i straty reputacji. 

Zapewnienie bezpiecznej pracy zdalnej 

Firma U zdecydowała się na przejście na pracę zdalną po pandemii COVID-19. Sformalizowana polityka bezpieczeństwa zawierała wytyczne dotyczące bezpiecznego dostępu do systemów firmy z różnych lokalizacji oraz wykorzystania narzędzi do szyfrowania komunikacji.  

Dzięki tym środkom firma uniknęła ryzyka naruszenia danych podczas pracy zdalnej i związanych z tym potencjalnych konsekwencji prawnych. 

Reakcja na naruszenie danych 

Firma T, będąca dostawcą usług chmurowych, doświadczyła naruszenia danych klientów. Dzięki polityce bezpieczeństwa, firma miała przygotowany plan reakcji na incydenty, który zawierał procedury powiadomienia klientów, współpracy z organami ścigania i przeprowadzenia śledztwa w celu zrozumienia przyczyn ataku.  

Dzięki skoordynowanemu działaniu firma uniknęła procesów sądowych ze strony klientów i utraty zaufania. 

Nie bądź mądry po szkodzie 

Polityka bezpieczeństwa może odegrać kluczową rolę w ochronie firm przed poważnymi konsekwencjami prawno-finansowymi. Działa jak osiowa strategia, pomagając firmom minimalizować ryzyko, reagować na incydenty i zachować zgodność z przepisami oraz standardami branżowymi. 

Jak to z ważnymi, ale nielicznymi sprawami bywa, stworzenie formalnej polityki bezpieczeństwa może być odkładane przez działy IT i CISO na wieczne nigdy.  

Braki i luki w cyberbezpieczeństwie mszczą się jednak solidnie w najmniej oczekiwanym momencie. Jak mówi stare powiedzenie: Firmy dzielą się na te, które już zostały zhakowane i na te, które niedługo zostaną.  

Jako odpowiedzialny inżynier czy manager zadbaj o to, żeby w razie ataku mieć odpowiednie narzędzia do ochrony danych, informacji i know-how. Możemy pomóc Ci je stworzyć.